Gen Z eða kynslóð Z (fæddir u.þ.b. 1997–2012) eru fyrsta kynslóðin sem ólst upp með internetið, snjallsíma og samfélagsmiðla sem hluta af daglegu lífi. Þau eru oft sögð fædd inn í stafrænan heim en hafa líka sterk gildi þegar kemur að félagslegu réttlæti og geðheilbrigði. Hér eru 10 atriði sem einkenna kynslóðina!
1. Tæknivædd frá blautu barnsbeini
Gen Z kann á tækni eins og þau hafi fæðst með snjallsíma í hendi. Þau alast upp í heimi með endalausar upplýsingar í höndunum og eru snögg að læra ný forrit, öpp og vettvang samfélagsmiðla.
2. Áhersla á sjálfbærni og umhverfisvernd
Þau eru mjög meðvituð um loftslagsbreytingar og vilja gera breytingar. Margar ungmannahreyfingar, eins og Fridays for Future, hafa verið leiddar af Gen Z-ungmennum sem krefjast aðgerða í umhverfismálum.
3. Opinská um geðheilbrigði
Gen Z talar af hreinskilni um andlega heilsu, kvíða og þunglyndi — og ýta undir mikilvægi þess að leita sér hjálpar. Þetta hefur stuðlað að því að tabú tengd geðheilbrigði eru að minnka.
4. Þora að krefjast réttlætis
Þau eru óhrædd við að tala gegn óréttlæti, hvort sem það er á netinu eða í mótmælum. Gen Z styður hreyfingar eins og #MeToo, Black Lives Matter og jafnréttisbaráttu með kraftmiklum hætti.
5. Skapandi og einstaklingsbundin tjáning
Þau nota vettvang eins og TikTok, Instagram og YouTube til að tjá sig í gegnum myndbönd, tónlist, list og tísku. Einstaklingsbundin tjáning er mikilvæg, og „að vera öðruvísi” er frekar fagnað en forðast.
6. Gagnrýnin á samfélagsmiðla (en háð þeim)
Þótt þau séu stöðugt tengd við skjái eru þau líka meðvituð um skuggahliðar samfélagsmiðla, eins og falska fullkomnun eða áhrif á sjálfsmynd. Þau vilja sjá meiri raunveruleika og minni filtera.
7. Eru með opinn huga gagnvart fjölbreytileika
Gen Z eru almennt opin fyrir kynja- og kynhneigðarbreytileika og eru líklegri til að styðja réttindi minnihlutahópa. Þau líta á fjölbreytileika sem styrk og fagna mismunandi bakgrunni fólks.
8. Sækja sér þekkingar og læra hlutina sjálf
Þau nýta internetið til að læra nýja hluti á eigin forsendum — hvort sem það er í gegnum YouTube-tutorials, TikTok-ráð eða netnámskeið. Þau vilja geta valið sér fræðslu sem skiptir þau máli.
9. Þolinmæðin minni en útsjónarsemin meiri
Að alast upp í hraða internetsins hefur gert Gen Z óþolinmóð fyrir hægum ferlum — en þau eru líka snögg að finna lausnir. Ef þau vita ekki eitthvað, finna þau það á nokkrum sekúndum.
10. Vilja vinna við eitthvað sem skiptir máli
Þau eru ekki hrifin af „9-5” vinnum og vilja frekar störf sem hafa tilgang eða stuðla að breytingum. Hvort sem það er í gegnum list, frumkvöðlastarf eða félagslegan aktívisma, vilja þau skilja eitthvað gott eftir sig í heiminum.
