Sérfræðiþekking og framfarir í heilbrigðismálum firra ekki fólk því að taka ábyrgð á eigin heilsu. Við skiljum mikilvægi reglulegrar hreyfingar, rétts mataræðis, reglulegs svefns og streitustjórnunar fyrir heilsuna. Geðræktin snýst hins vegar um hugann. Væntingar, tilfinningar og hugsanir hafa áhrif á heilbrigði. Vellíðan er sú tilfinning sem þú finnur þegar þú hugsar jákvætt um sjálfan þig og aðra. Rannsóknir renna sífellt styrkari stoðum undir það að hugsun hefur áhrif á líðan og heilsufar. Heilinn er alveg ótrúlegt líffæri og við eigum langt í land með að komast að því hvers hann er megnugur. Hugsanir og tilfinningar ráða því hvers konar samskipti heilinn á við líkamann. Heilinn á í stöðugum „samræðum“við líkamann með hormónum sem ferðast með blóðrásinni. Heilinn getur sent skilaboð sem ýmist hafa slæm eða góð áhrif á heilsuna.
Geðræktarkassinn á að vera jafn sjálfsagður á hverju heimili og sjúkrakassinn. Innihald kassans er afar einstaklingsbundið og því ekki hægt að kaupa hann tilbúinn, fylltan eftir ákveðinni uppskrift. Geðræktarkassann á að leita í þegar neikvæðar hugsanir skjóta upp kollinum. Með því að fara í kassann og draga upp hluti sem við vitum af reynslunni að hafi jákvæð áhrif á hugsun, getum við stýrt hugarfari okkar í jákvæðari farveg. Geðræktarkassinn notast líkt og sjúkrakassinn, við minniháttar áföll t.d. eftir erfiðan vinnudag, rifrildi eða skammir. Hann má líka nota ef við erum undir miklu álagi, okkur leiðist, erum einmana og vantar stuðning. Hugann er hægt að þjálfa eins og líkamann. Það tekur tíma og því æfðari sem við verðum að ná tökum á eigin hugsunum þeim mun meiri árangri náum við. Því er upplagt að byrja á því að aðstoða ungviðið við að útbúa sinn eigin geðræktarkassa. Ræða það sem hefur áhrif á hugsun, viðbrögð við neikvæðum hugsunum og hvað við getum gert til að hafa jákvæð áhrif á hugsun? Það sama á við um geðræktina og líkamsræktina, það er aldrei of seint að byrja.
Til þess að gefa hugmynd að innihaldi slíks kassa má t.d. nefna góða bók, disk með tónlist sem hefur jákvæð áhrif, gömul ástarbréf, myndbandsspólu sem fær okkur til að hlæja, símanúmer hjá vini eða ættingja sem gott er að tala við, ljóð, myndir sem vekja upp jákvæðar minningar og blað og blýant til að skrifa okkur frá neikvæðum hugsunum. Fleiri uppástungur má finna á ged.is.
Geðræktarkassanum verðum við að taka ábyrgð á, útbúa sjálf og setja hluti í. Geðræktin á í harðri samkeppni við þaulhugsaða sölumennsku í alls konar útgáfum, þar sem sérfræðingar í þeim geira vinna markvisst að því að villa um fyrir heila okkar. Því yngri sem við erum þeim mun móttækilegri erum við fyrir slíkum skilaboðum. Hver eru svo þessi skilaboð sem berast með óteljandi miðlum? Jú, að ýmsir drykkir, matur, tæki og tól muni auka vellíðan og hafa áhrif á hugsun. Lítum nú í eigin barm og athugum hvað við gerum til að hafa áhrif á hugsun og hvort það er þá heilsueflandi eða ekki?
Tengdar greinar:
Hversdagsleg gleymska – hvað er til ráða ?
Er nóg að hjálpa bara börnunum?
8 ástæður fyrir því að þú ert sífellt þreytt
Klara Egilson er íslenskur blaðamaður búsettur í Osló. Hún hefur gengt ritstörfum frá unga aldri og gaf út sína fyrstu smásögu sex ára að aldri: “Kartaflan sem fann alltaf vitlausa lykt” en hefur skrifað allar götur síðan og er ekki ókunn íslenskum fjölmiðlum. Hún er elsk á orð, fagra muni og umfram allt; fjölbreytileika mannlífsins. Klara gegnir í dag stöðu aðstoðarritstjóra HÚN.IS og tekur á ýmsu í umfjöllunum sínum.